در گفت و گوهای اخیر در استانبول، مقامات آمریکایی جزئیات جدیدی را از پیشنهاد 1+5 در آلماتی تشریح کردند. اما این پیشنهادات، در واقع به نوعی تکرار همان بسته پیشنهادی قبلی در ماه مه بود و با همان واکنش منفی ایران نیز روبرو شد. به این ترتیب، نمایندگان ایران با اشاره به «عدم توازن میان آنچه درخواست شده با آنچه ارائه می شود»، مواضع آمریکا را زیر سوال بردند.

در استانبول، مذاکره کنندگان آمریکایی به طرف ایرانی گفتند پس از شش ماه اجرای موقت توافق، ممکن است آمریکا با برداشته شدن بخش دیگری از تحریم های بانکی و مالی نیز موافقت کند؛ اما تنها در صورتی که ایران «گام هایی مهم بیشتری» بردارد. هرچند مقامات آمریکایی ماهیت این گام ها را تشریح نکردند، اما آنچه از گفته های آنان در محافل خصوصی برمی آید آن است که هدف دولت آمریکا، همچنان توقف کامل غنی سازی اورانیوم در ایران است.

این دستورالعمل، محکوم به شکست است و پیش از پایان دوره ریاست جمهوری اوباما، فاجعه به بار خواهد آورد. ایالات متحده اکنون به حد نهایی وضع تحریم علیه کشورهای طرف معامله با ایران رسیده؛ اما معمولاً ناچار شده جنبه بازدارنده این تحریم ها را کاهش دهد. از سوی دیگر، آمریکا نمی تواند بدون اینکه خطرات جدی دیپلماتیک، اقتصادی و حقوقی را به جان بخرد، کشورهای مهمی مانند چین را هدف تحریم قرار دهد. علاوه بر این، ایران همچنان به گسترش توانایی غنی سازی بومی خود ادامه می دهد. همه این فعالیت ها تحت نظارت آژانس قرار دارد و آژانس همچنان گزارش خواهد داد که ایران اقدام به تبدیل اورانیوم خود به مواد لازم برای بمب هسته ای نکرده است. اما این موضوع به هیچ وجه موجب فروکش کردن ادعاها و اقدامات رژیم اسرائیل نخواهد شد.

در چنین شرایطی، اوباما با انتخابی بسیار سرنوشت ساز روبرو خواهد شد. در حقیقت، از یک سو وی می تواند تصدیق کند که ایالات متحده دیگر دارای قدرت دیکته کردن دستورالعمل های خود به کشورهای خاورمیانه نیست. واقعیت نیز همین است؛ اما این واقعیتی است که هیچ رئیس جمهوری در آمریکا با این صراحت آن را نخواهد پذیرفت.

انتخاب دیگر اوباما این است که برای اجتناب از رویارویی با این واقعیت، اقدام به آغاز جنگی دیگر کند تا به واسطه آن، یک کشور دیگر خاورمیانه ای را از سلاح هایی که ندارد، پاک کند! اقدامی که در عمل برای تثبیت تفوق نظامی رژیم اسرائیل بر منطقه انجام خواهد گرفت. اما ثابت خواهد شد که چنین اقدامی، برای موقعیت راهبردی آمریکا در خاورمیانه و سراسر جهان فاجعه بار خواهد بود.

تنها راه برای رهایی از این معمای خودساخته، پیشبرد دیپلماسی جدی است که منافع ایران را جدی بگیرد. اما این امر نیازمند انجام کاری است که اوباما حتی پس از انتخاب مجددش تمایلی به انجام آن نشان نداده: پذیرش جمهوری اسلامی ایران به عنوان یک موجودیت سیاسی پایدار که نماینده منافع ملی مشروع است و تعامل با این کشور به عنوان یک بازیگر مهم و غیرقابل انکار در خاورمیانه.